News
Danışmak değil muayene ettirmek, resimle video ile değil hekim ziyareti ile ilerlemek, yapay zekâ ile değil “Doktora görünmek” ilkesi ile hareket etmek zararsız ve en faydalı yöntemdir. “Önce zarar verme” !
Boğaz ağrısı nedir?
Boğazda yanma, ağrı ve genellikle hafif ateş ile birlikte seyreden klinik bir durumdur. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının seyrinde boğaz ağrısı şikâyeti meydana gelmesi beklenir. Virüs veya mikrobik etkenler boğaz ağrısına yol açan üst solunum yolları enfeksiyonlarında büyük rol oynarlar.
Boğaz ağrısı nasıl meydana gelir?
Boğaz ağrısı, birçok rahatsızlığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, sık görülen ve boğaz ağrısına sebep olan hastalıklardır. Özelikle kış aylarında oldukça yaygın ayni zamanda oldukça bulaşıcıdırlar. Çoğunlukla virüsler ile gelişirler ender olarak bakteriler de boğaz ağrısında rol oynayabilirler. Virüsler ile meydana gelen enfeksiyonlar, genellik¬le birkaç gün içinde kendiliğinden geçerler. Boğazda yanma, acı hissi ve yutkunma zorlukları ile beraber hafif ateşle seyrederler.
Burun tıkanıklığı, hapşırma, genel halsizlik boğaz ağrısı ile beraber bir klinik durum oluştuğunda muhtemel sebep, bilinen yüzlerce hatta binlerce virüsten bir tanesidir. Viral üst solunum yolu enfeksiyonları çok bulaşıcıdırlar ve özellikle kış aylarında salgın yaparlar. Vücudun kendi yaptığı mücadelesi ile bu gibi hastalıklardan yaklaşık bir hafta içerisinde kurtulması beklenir. Vücut savunma sisteminin gereksiz ilaç veya kimyasallar ile bozulmaması aksine doğal beslenme veya uygulamalar ile desteklemesi önerilmektedir. Ender olarak bakteriler ile üst enfeksiyon gelişerek mikrobik bir enfeksiyon haline ilerleyebilir.
Bu noktada en büyük hata ailelerin ilaç ısrarlarıdır. Boğazda görülen kızarıklık sebebi ile günlerce ilaç kullanılması bir hata olmakla birlikte istenilmeyen ve zararlı olabilecek bir durumdur. Alınan antibiyotikler virüslerin sebep olduğu hastalıklara etki etmedikleri gibi iyi huylu vücudumuzu koruyan faydalı bakterilere de zarar verirler. Etkenin ayrımı noktasında bir tereddüt yaşanması durumunda boğaz kültürü alınması tavsiye edilir. Boğaz kültürü gibi hastaya zahmet vermeden yapılabilecek tetkikler var iken kan almak sureti ile yapılan gereksiz ve hastaya acı veren birçok tetkik te yapılabilmektedir. Bunlar tamamen gereksiz ve yanlıştır.
Bakteriler ile virüsler arasındaki en önemli fark, bakterilerin antibiyotik ile tedavi edilebilmeleri, virüslerin ise antibiyotik tedavisine yanıt vermemeleridir. Virüsler ile meydana gelen üst solunum yolu enfeksiyonlarının üzerine bazı durumlarda mikrobik etkenler eklenip antibiyotik ihtiyacı doğabilir bu ihtimal sadece %20 civarındadır.
Virüsler ile meydana gelen hastalıklar destekleyici bakım ile gereksiz ilaç ve antibiyotik kullanılmadan vücut tarafından temizlenebileceğini akılda tutmak gerekir.
Bir haftadan fazla ateşli seyredebilen virüs enfeksiyonu olan, “enfeksiyöz mononükleoz” en fazla mikrobik enfeksiyonlar ile karışan boğaz enfeksiyonu yapan viral bir hastalıktır. Ülkemizde de görülen, diğer ismi ise öpücük hastalığı olan EBV virüsünün sebep olduğu bir hastalıktır. Çoğunlukla virüslerin etken olduğu hastalıklar çok hafif bulgular ile seyrederken EBV, lenf bezlerini tutar, bademciklerde büyüme yapar ve üzerini beyaz bir zar kaplar. Streptokok ailesinden bir mikrop olan sık bilinen ismi ile beta enfeksiyonu ile karışır. Boyun, koltukaltı ve kasıktaki lenf bezlerinde de şişme görülebilir. Bazen boğaz ağrısı, nefes almayı bile zorlaştırır, karaciğeri etkileyerek sarılığa sebep olabilir. Dalak büyüyebilir. Altı hafta veya daha uzun sürebilen bir zamana yayılabilir, aşırı halsizliğe yol açabilir. Bu hastalık, yetişkin ve ergenlik çağında ağır seyredebilir, fakat çocukluk döneminde genellikle daha hafif geçmesi beklenir. Aynı havlu ve yemek kapları ile bulaşabilir. Antibiyotikle tedavisi mümkün değildir. Ancak ender de olsa lenf nodlarında gelişen aşırı büyüme neticesinde ikincil bir mikrobik enfensiyon riski dikkate alınarak antibiyotik tedavisi de tedaviye eklenebilir.
Beta enfeksiyonu nedir?
Aileler arasında beta enfeksiyonu olarak bilinen hastalık mikrobik bir hastalık olup “Streptococcus” diye isimlendirilen bakteri ailesinden bir bakterinin yaptığı klinik durumdur. Genetik yatkınlık ile bazı çocuklarda sık görülebilir. Ailede sık beta enfeksiyonu öyküsü varsa veya bademcik alınma öyküsü bulunuyorsa yatkınlıktan söz edilebilir. Bu hastalık, yatkınlığı olan çocuklar dışında, kendisi genellikle çok ciddi klinik bulgular ile seyretmez iken tedavi edilmez veya eksik tedavi edilir ise eklem yapılarına, beyinde bulunan bazı merkezlere, kalp kapaklarına ve böbreklere olumsuz etkiler oluşturabilir. Aynı zamanda kızıl, bademcik iltihabı, zatürre, sinüzit ve kulak iltihabı olarak da bilinen klinik durumlara sebep olabilirler. Bu bakteri, muayene ile her zaman tespit edilemeyebilir, boğaz kültürü gerekliliği ortaya çıkabilir.
Kızıl olarak isimlendirilen döküntülü hastalıkta bu bakterinin sebep olduğu bir klinik durumdur. Diğer döküntülü hastalıklardan ayrıcı tanısı yapılması gereklidir. Ender olsa da bu bakteri alerjik döküntülere çok benzeyen tarzda döküntüler ile seyredebilir, karıştırılmaması ve atlanmaması şiddetle önemlidir. Doğru tedavi edilir ise hem hastalık kontrol altına alınır hem de romatizmal etkisi olarak bilinen kalp beyin eklem organ ve dokulara vurması engellenebilir. Ender de olsa doğru tedaviye rağmen böbrek dokusunda yaratabileceği olumsuz etki riski ne yazık ki sıfırlanamayabilir.
Dinçyürek: Türkçe konuşan ülkeler arasında sağlıkta iş birliğini güçlendireceğiz İçeriği Görüntüle
Beta hastalığının tedavisinde en kolay, en zararsız ve romatizmal riski yok eden çok eski yıllardan beridir kullanılan, yüksek tecrübe bilgisi birikmiş pensilin ajanını akılda tutmak gerekmektedir. Alerjik etkisine dikkat edilmesi şartı ile gerekli alt yapı, bilgi ve tecrübe desteğinde tedavinin en kıymetli unsurudur. Pensilin maddesi doğal bir ürün olup alerjik reaksiyon dışında, iyi huylu florayı bozucu, savunma sistemini zayıflatıcı, karaciğer, böbrek veya kemik iliğine olumsuz bir etkisi beklenmemektedir.
Boğaz ağrısına sebebiyet veren diğer etkenler ise:
Alerji: Saman nezlesi ve alerjisi olan hastalar, burun akıntısı, burun kaşıntısı, hapşırık, geniz akıntısı, burun tıkanıklığı gibi şikâyetlerinin olduğu dönemde boğaz ağrısı da hissederler. Burunu rahatsız eden, çiçek tozu ve küfler, boğazı da rahatsız edebilirler. Kedi ve köpeğe alerjisi olanlar, bu tür hayvanlarla birlikte oldukları zaman boğaz ağrısından şikâyetçi olabilirler.
İrritasyon: Kışın, evlerin ısıtılması sonucu oluşan kuru havanın etkisiyle, bilhassa sabahları artmış olarak hissedilen boğaz ağrısı olabilir. Bu şikâyet, odanın nemlendirilmesi ve sıvı alımı ile önlenebilir. Burun tıkanıklığı sebebi ile sürekli ağzından nefes alan insanlarda da boğaz kuruluğu ve ağrı görülebilir. Özelikle ülkemizdeki aşırı sıcakların yarattığı klima ihtiyacı neticesinde kuruyan havanın yarattığı boğazdaki irritasyonu da unutmamak gereklidir.
Reflü: Sabahları olan boğaz ağrısının bir sebebi de, asitli mide muhtevasının boğaza kaçmasıdır. Özellikle bebeklerde göğüste hırlama ve kusma ile de bulgu verebilir. Yatağınızın başını on beş, yirmi santimetre daha yukarıda tutmanız faydalı olacaktır. Büyük çocuklarda yatmadan önce birkaç saat bir şey yedirilmemesi önlemde önem arz eder. Tıbbi tedaviye ihtiyaç olabilmektedir.
Hava kirliliği, sigara dumanı, asitli gıdalar, aşısı dikkatsizce sesini kullanan kişilerde boğaz ağrısı görülebilir.
Ana kural şikâyet varsa ilk 24 saat içinde hekime başvurmak gereklidir. Resim ile video ile sanal ortamdan tanı konulmaz. Tedavi verilemez.
Selamlarımla
Doç Dr Kudret Çağlar
