News
Rio de Janeiro’nun kenar mahallelerinden birinde, sabahın erken saatlerinde onlarca ceset kaldırım boyunca dizildi.
Bazılarının üzerinde sadece iç çamaşırları vardı. Diğerleri battaniyelerle örtülmüştü. Gece boyunca mahalle sakinleri, ormandan cesetleri çıkarıp meydana taşımıştı.
Daha dün, sokakta cansız yatan bu kişiler Brezilya polisinin bugüne kadar düzenlediği en kanlı operasyonunun hedefindeydi.
Çoğunun ülkede paralel bir suç devleti yapısı oluşturan kartellerle bağlantısı vardı. Hiçbiri bir gün, bir gece süren çatışmaları sağ atlatamadı. Geriye sadece kurşun izleri ve bedenler kaldı.
BİR GÜN, BİR GECE KATLİAM GİBİ ÇATIŞMA
Çatışmalar, kentin kuzeyinde favelada (devlet hizmetlerinden soyutlanmış kenar mahalle) bulunan Red Command (Kızıl Komuta) adlı kartel çetesini hedef aldı.
Favelada hükümet görevi gören bu kartel, uyuşturucu, fuhuş ve silah ticaretiyle para kazanıyor ve favelayı yönetiyordu. Altyapı çalışmaları ve belediyecilik bile yapıyordu.
Dün sabah 3.30’da köpeklerin havlamasıyla başlayan hareketlilik, kısa süre sonra silah seslerine dönüştü.
Yaklaşık 2 bin 500 polis, onlarca zırhlı araçla bölgeye girdi. Çete üyeleri, havadan iHA’larla patlayıcı bıraktı, arabaları ateşe verip barikat kurdu.
Evlerde mahsur kalan insanlar çocuklarını odalara kapatarak hayatta kalmaya çalıştı. Gece boyunca çatışmalar durmadı.
CESETLER OLDUĞU GİBİ BIRAKILDI
Çatışmalar bir gün bir gece boyunca aralıksız sürdü. Faveladaki gecekondular alev aldı, polis kapı kapı gezerek ölüm saçtı. Geriye sadece cesetler kaldı.
Ölenlerin çoğu ağır suçlardan hüküm giymiş kişiler ya da çete mensuplarıydı. Ancak Brezilya hükümetinin hizmetlerinin erişmediği favelalarda bu kişiler, mahallelerin sakinleri için onlardan biriydi.
Polis, sabaha karşı operasyonun “başarılı” olduğunu açıkladı. Cesetleri olduğu gibi bıraktılar, araçlarına binip geldikleri gibi döndüler.
Polise göre 121 kiş öldü. Faveladan gönüllüler ormana girip kayıpları aramaya başladığında ölü sayısının resmi rakamların çok üzerinde olduğu anlaşıldı.
POLİS 121 DEDİ, MAHALLELİ 180 SAYDI
Çoğu genç erkek olan 70’e yakın ceset ormandan çıkarıldı. Favela sakinlerine göre bazıları iple bağlanıp bıçak ve kurşunla infaz edilmişti.
Mahalleli, ölenleri sıraya dizdi. Aileler, gençlerin cenazelerini bulup sahiplendi. Sokaklarda yas hakimdi.
Mahalle sakini Rene Silva, “Gecenin her saatinde yeni cesetler geliyordu. Anneler, eşler, çocuklar ağlıyordu” dedi.
Operasyonun kesin bilançosu hala net değil. Kamu savunma ofisi en az 132 kişinin öldüğünü açıkladı. Polis bu sayıyı 121 olarak duyurdu. Favela sakinleri ise 180 kişi saydı.
ÜLKENİN BAŞKANI ‘DEHŞETE DÜŞTÜ’
Başkan Luiz Inácio Lula da Silva, olaydan “dehşete düştüğünü” belirtti. Hükümet, soruşturmayı yürütmek üzere adli ekibin Rio’ya gönderileceğini açıkladı.
Eyalet Valisi Claudio Castro, operasyonun Kızıl Komuta’nın büyümesini durdurmak için düzenlendiğini söyledi.
Castro, “Bu artık sıradan suç değil, narko-terörizm” dedi. Castro’nun Jair Bolsonaro’ya yakınlığı ve sert güvenlik politikaları, operasyonu siyasi bir gösteri haline getirdiği yönünde eleştiriler aldı.
Igarapé Enstitüsü araştırma direktörü Robert Muggah, operasyonun hiçbir şeyi çözmediğini söylüyor.
Muggah, “Bu yöntemler genellikle alt kademedeki gençleri hedef alıyor, çete liderlerine ulaşmıyor Sorunu çözmek için para akışlarını, lojistiği ve tedarik zincirlerini vurmak gerekiyor. Ama siyasi olarak en kolay olan, yine binlerce polisi göndermek.” dedi.
