News
Yeni doğan ve küçük bebek sahibi her annenin sıklıkla sorduğu ve çoğunlukla kafada kötüye kurup olmadık heyecanlar yaratığı konuları, başlıklar ve sorular halinde sizlere aktarmaya çalışacağım. Geçen hafta ilk bölümü sizler ile paylaşmıştık.
Akla gelen birçok sorunun sorulduğu sanal ortamlardan değil, sorumluluk alabilen, atılan imzanın yasal ve vicdani yükümlülüğünü taşıyabilen uzmanlardan bilgi almak her zaman en güvenilir yoldur.
Bebeklerin yüzünde oluşan sivil benzeri kızarıklıklara yaklaşım?
Doğum sonrası özelikle zamanında doğan bebeklerin yüzlerinde olması beklenen toksik eritem ismi ile bilinen sivil benzeri kızarıklıklardır. Bebeğin dünyaya gelişinin hemen ardına gelişen sık karşılaşılan bir durumdur. Mikrobik bir iltihap değildir. Zararsızdır ve tedavi gerektirmezler. Birkaç gün içinde geçerler. Bazen içleri sarı sıvı toplar tarzda gelişmeler göstererek mikrobik bir ajan ile enfekte olabilirler. Bu sebeple antibakteriel etkili sabunlar ile sadece o bölgenin yıkanması tavsiye edilir. Fayda görülmemesi durumunda hekimin görmesi faydalı olacaktır.
Ağızdaki pamukçuklara yaklaşım nasıl olmalıdır?
Bebeğin ağzında genellikle dil üzerinde görülen beyaz süt artığı benzeri görüntü ile kendini belli eden bir mantar enfeksiyonudur. Sağlıklı bebekler bu enfeksiyonu sorunsuz ve tedavisiz bir süreçte atlatırlar. İlaç kullanımı gerektirmemesi için yemek sodası kullanılır. Bir bardak kaynatılmış soğutulmuş suya bir kaşık yemek sodası konularak bir çözelti hazırlanır. İstenilen, yemek sodası çözeltisi ile ıslatılmış sargı veya tülbent bez parmak yardımı ile beyaz lezyonların mekanik olarak temizlenmesidir. Parmak yardımı ile temizleme mekanik bir işlem olduğu için hekimden işlemin inceliklerini öğrenmek faydalı olacaktır. Uygun şekilde yapılmamış silme işlemi fayda vermeyecektir. Ender olarak ilaç kullanılmasına ihtiyaç duyulabilir. Yemek sodası ile silinmesi fayda vermez ise hekimin görmesinde fayda vardır.
Bebekte pişik sorunu?
Ciltteki “diaper rash” olarak isimlendirilen pişik sorunu bez takılması zorunlu olduğu dönemlerde ıslaklık ve havasızlık nedeni ile gelişmektedir. Bu lezyonların üzerine eklenecek mantar enfeksiyonları tabloyu ağırlaştırabileceği bilinmelidir. Sık bez değişikliği yapılarak bebeğin altının temiz ve kuru tutulması gereklidir. Pudra kullanılması gözenekleri tıkayacağı için tavsiye edilmemektedir. Bebeğin altının açık bırakılması veya bez takılmadan elbisesinin giydirilmesi de faydalı olacaktır. Kuru ve açık bırakılan cilt kısa sürede iyileşecektir. Şikâyetlerin devamı durumunda hekim muayenesi gereklidir. Doktor önerisi almadan birçok kremin usulüne uygun olmayan şekilde kullanılması sorunu azaltmak bir yana düğüm haline getirebileceği akılda tutulmalıdır.
Vitamin kullanımı nasıl olmalıdır?
Anne sütü D vitamini hariç tüm vitaminler açısından yeterli bir besin ürünüdür. İnsanoğlunun doğasında güneş göreceği gerçeği ile dengelenen bu durum, günümüzdeki yaşam alışkanlıklarında mümkün olamamaktadır. Teknoloji ile masa başına hapsolan insanoğlunun güneş ışınlarından yararlanma imkânları giderek azalmaktadır. Bu amaçla bebeklerde bir yaşına kadar D vitamini kullanılması önerilmektedir. Özelikle güneşten fakir dönemlerde ve ülkelerde bebeklerde D vitamini kullanımı daha büyük önem kazanmaktadır. Bir yaş altı bebeklerde, bebeklere uygun düşük doz D vitamin kullanımının doz aşımı olmadığı sürece zararı yoktur. Kan alınıp düzey bakılmasına ihtiyaç duyulmaz. Aile bireylerinin iletişim eksikliklerinden doğan mükerrer ilaç verme durumlarına doz aşımı gündeme gelebilecek ve zarar ihtimali ortaya çıkabileceği dikkate alınmalıdır.
Bu noktada bir yaş altı bebekler dışında oyun ve okul çocukluğu dönemlerinde destek, savunma sistemini güçlendirmek vb. gibi birçok amaç ile kontrolsüz vitamin kullanımına da değinmek faydalı olacaktır. Örneğin sadece D vitamini düzeyine bakıp kan kalsiyum, fosfor ve alkalen fosfataz düzeyleri bakılmadan D vitamini kullanımının vücut metabolizmasına zarar verebileceğini dikkate almak önemlidir. Denge içinde çalışan vücut metabolizmasında tüm tablo ortaya konulmadan bir paremetre ile yola çıkılması istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Doktora danışılmadan bilinçsizce ilaç kullanmanın zararlı olabileceği akılda tutulması gerekir. Gıda takviyesi veya takviye edici gıda olarak isimlendirilen ancak eczanelerde ilaç gibi satışa sunulan bu ürünlerin de zararları olabilecekleri dikkate alınmalıdır.
Haşimato Tiroidi ve Beslenme: Modern Çağın Sorunu İçeriği Görüntüle
Çocuklarda ilk düşünülmesi ve gözetilmesi gereken fayda vermek değil zarar vermemek olmalıdır.
Göz bakımı ve burun tıkanmasına karşı ne yapılmalıdır? Bebekler hayatın ilk dönemlerinde içgüdüsel olarak sadece burunlarından nefes almayı bildikleri için ağızlarından nefes almayı beceremezler. Burun tıkanıkları huzursuzluklar ve beslenememe gibi sorunlar ile su yüzüne çıkabilir. Emzirirken bebeğin burnu korunarak beslenmelidir. Burna serum fizyolojik damlatılarak bebeğin burnunun açık tutulmasına özen gösterilmelidir. Serum fizyolojik kullanımının bebeğe zararı yoktur. Gerektiği sürece kullanılabilmektedir. Doz fazlalığı söz konusu değildir
Doğumdan sonra gözdeki çapaklanma beklenen bir olaydır. Bu mikrobik bir olay değildir. Çoğunlukla ilaç gerektirmez. İlaç kullanılmasına götüren ihtiyacı engelleyebilmek için demlenmiş siyah çayla ıslatılmış pamuk ile gün içinde birkaç kez göz banyosu faydalı olacaktır. Gözyaşı kanalının fonksiyonunu tam anlamı ile yapabilmesi için bebeklerde özel bir masaj gerekli olabilir. Göz yaşarması ve akıntısı gözyaşı kanalının tıkanıklığı neticesinde gelişen bir durumun belirtisi olabilir.
Reflü nedir? Nasıl tedavi edilir?
Gastroözefageal reflü bebeklik döneminde fizyolojik olarak görülmesi beklenen mide içeriğinin yemek borusuna kaçması ile ortaya çıkan durumdur. Erişkin bireyde midedeki içeriğin yemek borusuna kaçmasını fizyolojik olarak engelleyen bir mekanizma vardır. Bu olay bebeklerde arzu edilen şekilde etkili değildir. Bu sebeple bir yaş altı bebeklerin açı ile yatırılması ve oyun oynar iken havaya atılmaması önerilir. Mide içeriği ağza gelmesi, akciğere kaçması ile başka hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Reflü başka bir hastalık sebebi olursa tedavi gerekecektir. Örneğin akciğer enfeksiyonu veya kilo alamama gibi… Tedavisi genellikle korunma, nadir olarak başka bir hastalığa sebep olması durumunda ilaç tedavisi şeklinde olabileceği gibi ciddi vakalarda çok ender olarak ameliyat gündeme gelebilecektir.
Bir yaş sonrası çocuk gelişimi takibi nasıl yapılmalıdır?
12. Ay: Eşyaya tutunup yürümelidir. Kısa süreli ayakta durabilir. Anne, baba veya mama kelimelerini söylemesi beklenir (özgül olmayabilir 15 aylıkta özgül olarak söyleyemiyorsa sorun olabilir).
15. Ay: Düzgün yürümelidir. Eğilerek yerden bir şey alabilmelidir. Bardaktan su içmelidir. Anne babaya özgül olarak seslenebilmelidir
18. Ay: Geri adımlar ile yürüyebilmelidir. Anne ve baba kelimelerinden başka 3 sözcük söyleyebilmelidir. Evde basit işlere yardım edebilmelidir.
24. Ay: Tek ayak üzerinde 1 sn durabilmeli topu havadan atabilmelidir. Farklı iki sözcüğü birleştirebilmelidir. 4 küpten kule yapabilmelidir. Kaşık kullanabilmeli ve giysilerini çıkarmayı becerebilmelidir.
Saygılarımla
Doç. Dr. Kudret Çağlar
