Haber: Bahar SANCAR
Cumhurbaşkanlığı seçimine sayılı günler kala, sokakta yarış kızıştı. Adaylar seçmenlerle bir araya gelerek seçim vizyonlarını ortaya koyuyor. Gündem Kıbrıs’a konuşan KKTC Meclis eski Başkanı ve eski Başbakan Hakkı Atun, Cumhurbaşkanında olması gereken özellikleri beş soruda cevapladı ve yapılması gerekenleri sıraladı.
1. Cumhurbaşkanında nasıl nitelikler ararsınız?
“Cumhurbaşkanı dünya olaylarını yakından takip edebilen, kültürlü, sanatın da değerini bilen, vizyon sahibi ve gayet iyi yabancı lisan bilen bir kişi olmalıdır. Eğer Denktaş’ı örnek alırsak, Denktaş her sabah basını inceler, dünya olaylarını takip eder ondan sonra işe başlardı. Cumhurbaşkanı aynı zamanda ülkenin sorunlarından haberdar olmalıdır ve bunlara arabuluculuk yapması gerekir. Grevlere kadar ilgilenmelidir ve ‘Bu gidiş nedir?’ diye hükümete sorabilmelidir diye düşünüyorum”
2. Seçilecek olan cumhurbaşkanından beklentileriniz nelerdir?
Yeni haftada hava nasıl olacak? İçeriği Görüntüle
“Kıbrıs sorununda iki devletli çözüm artık son çare olarak görülüyorsa, bu konuda yapılanları yeterli bulmuyorum. Kamu diplomasisi diye son dönemin en etkili diplomasisi yani harp ederek, siyasi oyunlara girerek değil, ülkeyi tanıtarak ülkenin devlet olma özelliğini hak ettiğini bütün alanlarda göstererek faaliyet yürütmemiz lazım. Cumhurbaşkanının Dışişlerini çok iyi yönetmesi ve dışişlerini çok daha faal hale getirmesi gerekir. Dışişleri ile işbirliği içerisinde olmalıdır. Dünyanın 25 noktasında temsilcimiz varsa bu temsilciliklerden gündelik ne haberler geliyor? Dış temsilciliklerimiz adeta atıl vaziyettedir. Dış temsilciliklerimizin çok daha faal olması lazım… Geçmişte bir Nail Atalay, bir Bora Atun, çok başarılı olduklarını, takdir topladıklarını görüyoruz. Oturup beklemekle bizi tanıyacakları yoktur. Çalışmakla tanıtmak gerekir. Cumhurbaşkanının bu konuda çok daha yaratıcı, ön ayak olması ve faaliyet göstermesi gerektiğini düşünüyorum. Federasyonun artık bir çare olmadığını, Rumların kesinlikle bizimle bir anlaşmaya yaklaşmadığına dünyayı inandırmamız lazım. Maalesef bu konuda Rum her istediğini aldığını son olaylarda da göstermiştir. İngiltere’den KKTC’ye gelen bir milletvekilinin bile görevden alınmasına neden oluyorsa, bu onların bu konuda ne kadar inatçı, hırslı ve acımasız olduğunu gösteriyor. Biz ise bu konuda kaderimize küsmüş gibi oturup bekliyoruz. Bu iş böyle olmaz. Daha agresif olmamız gerekir. Bizim en büyük talihsizliğimiz Yunanistan ve Rum kesiminin her istediklerini dünyaya yaptırmalarıdır. Ama buna rağmen Rumların açıklarını ortaya koymamız ve daha çok çalışmamız gerektiğini söyleyebilirim. Devamlı gündemde olmalı ve çalışmalıyız. Cumhurbaşkanlığında özellikle ‘Mülkiyet’ konusunda uluslararası hukuku çok iyi bilen danışmanlarınız olması gerekir. Denktaş’ın kendisi de bir hukukçu olmasına rağmen iki iyi anayasacı ve hukukçu danışmanı vardı. Kimseye saygısızlık etmek istemem ama Uluslararası hukuku da işletmemiz gerekir. 1958’den beri bize yapılan zarar ve tazminatlar çözüm olunca hallederiz denildi. Bu tamamıyla bir uyutma ve göz boyamadır. KKTC sanki onların malıymış ve KKTC’nin hiçbir malına dokunamazmışız gibi bir havadadırlar. Böyle bir şey olamaz. Geçmişte benzer davalar oldu ve bunlar atlatıldı. Geçmişten daha geriye düşüyoruz ve bu konuda bizim de hak sahibi olduğumuzu, savaşa bizim neden olmadığımızı, savaşı başlatanların Rumlar olduğunu dünyaya söylemeli ve savaş hukukunu da devreye sokmak gerekir. Dünyanın şekillenmesi harplerden sonra olmuştur. Burada bir harp olmuş ve bir devlet kurulmuşsa, bunun artık bir hukuki varlığı vardır ve bu konuda geçirdiğimiz bütün anayasa ve yasalar bizim bunu yapmamız olanak sağlamıştır. Her şeyi yasalara dayalı olarak yapmaktayız. 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası benim zamanımda 2 ayda meclisten geçirilmiştir ve üzerinde aylarca çalıştığımız bir yasaydı. Bu yasalar Türkiye’nin anayasa uzmanlarına da danışılarak yapılmış yasalardır. Bu konuda gerekli faaliyeti göstermiyoruz. Maraş eğer Vakıf malıysa o konuda nasıl bir çalışma yapıldı? Bir iddia ortaya atıldı ama bir çalışma yapıldı mı haber yok. Avrupa Komisyonunun o konudaki raporu bizim lehimizedir. Bu konuda bir kitap da yazdım. Ama üzerimize bir ölü toprağı düşmüştür. Çok daha fazla hukuki alanda gerekirse lobi kurdurarak bu konulara el atmamız gerekir. Geçmişte Denktaş’ın bütün kıvraklığına ilaveten bunlar yapılıyordu. Dünya çapında hukukçulardan da Denktaş yararlanıyordu.”
3. Cumhurbaşkanının yabancı dil bilmesi sizce önemli midir?
Kanaatimce önemlidir. Ananında reaksiyon gösterebilmeli ve yanıt verebilmelidir. Denktaş’ın en önemli özelliği de bu değil miydi? Güvenlik Konseyi’nde yaptığı konuşma o günlerde Türkiye’nin gündemine düşmüş ve büyük takdir toplamıştı. Cumhurbaşkanının görevlerinde görüşmeler öncelik alıyorsa, görüşmelerde en etkili şekilde ülkeye yararlı olması için lisana hâkim olmalıdır.
4. Sizce seçilecek olan cumhurbaşkanı Türkiyesiz herhangi bir karar alabilir mi?
Dışişleri konusunda Türkiye’nin burada bir kolordusu olduğunu düşündüğümüzde Dış konularda Denktaş Türkiye ile beraber götürmüştür ve her toplantının tutanağını büyükelçilikle Türkiye’ye iletmiştir. Türkiye’nin çıkarları da söz konusudur. Ancak diğer iç konularda bizim sosyal yapımızı dikkate alarak, bizim toplumumuzun kabul edemeyeceği konulardaki kararlara elbette düşüncelerimizi söylememiz gerekir.”
5. Sizce Cumhurbaşkanı iç meselelerde daha aktif rol almalı mı?
“Kesinlikle olmalıdır. Konuşmamın başında ilk soruya yanıt verirken Cumhurbaşkanının toplumun her sorunundan haberdar olması ve ilgilenmesi gerektiğini söyledim. Yaşanan sorunlara çareler üretebilmeli, zaman zaman da Bakanlar Kurulu’na başkanlık ederek bu sorunların aşılmasında öncülük etmelidir. İcra başkanı gibi değil, tamamen yardımcı olarak, devletin varlığından sorumlu bir kişi olarak her alandan haberdar ve sorumlu olmalıdır. Devletin başı Cumhurbaşkanıdır ve iç meselelerde daha aktif olmalıdır. Devletin kişiliğinin temsil edilmesi konusunda, halkın sosyal yapısı ve inançları konusunda daha cesur davranmalıdır ve daha açıkça fikirlerini beyan edebilmelidir.”
News
